نوشته شده توسط : علی صیفوری

بيت القصب؛خانه هايی از نی

اين سبک خانه سازي قدمتى 6500ساله در هور العظيم حويزه وجنوب عراق وهور الفلاحية دارد . که درکتيبه هاي ونقوش سومري 6500 سال پیش طرح این خانه ها دیده شده که دو گاومیش در کنار آن نقش بسته اند.

بيت القصب؛خانه هايی از نی

حسین فرج الله

وقتی با مشحوف (قایق)دردل هور وارد شوی چیزی جز آب ونی وگیاهان مخصوص هور که حالت درخچه های زیر آب را دارند چیزی نمی بینی .(هرچند که امروز به صفای هور دکلهای بد قواره نفتی ودود وآلودگی نفتی هم اضافه شده است.)
درمیان نیزارها وقتی حرکت می کنی به خانه هایی از نی برمی خوری که به شکل استادانه ای مردان وزنان عرب نی هارا به هم تنیده ومانند تاروپود قالی از این نی ها دیوارها وسقف خانه های خود را ساخته اند.

بیت القصب خانه هایی که از نی های هور با مهارت واستادی وظرافت خاصی طراحی واجراء مي شوند.

بيت القصب؛خانه هايی از نی
اين سبک خانه سازي قدمتى 6500ساله در هور العظيم حويزه وجنوب عراق وهور الفلاحية دارد .

که درکتيبه هاي ونقوش سومري 6500 سال پیش طرح این خانه ها دیده شده که دو گاومیش در کنار آن نقش بسته اند.

بیت القصب وهور با حیوانی به نام گاومیش عجین شده که این حیوان شبیه به گاو ولی حیوانی آبزی است که معمولا به رنگ سیاه وبا لکه های سفید در بدن دیده می شود این حیوان به دلیل اینکه غدد تعریق نداردباید همیشه درکنار آب باشد تادرصورت گرم شدن هوا وارد آب شود وبدن خود را خنک کند.مردم عرب هور در حویزه ازشیر ولبنیات گاومیش برای فروش وخوردوخوراک خود استفاده می کنند ...

بیت القصب هنوز رایج است ومردم هورنشین درحویزه وفلاحیه وجنوب عراق به عنوان مظیف (اتاق نشیمن)آنرامورد استفاده قرارمی دهندکه در شهر خفاجیه (سوسنگرد)چندین بیت القصب درمیدان های اصلی شهر ساخته شده که نماد مهمان نوازی مردم عرب جنوب وغرب اهواز است ....

چند سالی است که گروه میسان که گروهی فرهنگی هنری است دست به کار ساخت این نوع سبک خانه نموده است که در حد خود خدمت بزرگی به میراث فرهنگی مردم عرب اهواز است که این کار باعث حفظ این هنر می شود .وعلاوه برآن یاآور مراحل تکامل فرهنگی وتریخی مردم عرب خوزستان است ...

در حماسه گیلگامش معروف ملت عراق که اولین حماسه جهان می باشد وبه 5000سال پیش باز می گردد گیلگامش از ساخت این نوع خانه برای خدای انلیل خبر می دهد..ونقش گیگامش با گاومیش وبیت القصب درموزه لوور وجود داردکه نشان از استمرار تاریخی تابه امروز است.

زندگی مردم هور به آب ونی وماهی بنی هور وگاومیش داری بسته است که در سال های اخیر مورد تهدید قرارگرفت وهور از2میلیون هکتار به 70هزار هکتار تغییر یافته است که خشک شدن هور علاوه بر عواقب زیست محیطی زندگی مردم هور را به خطر انداخته است ...

مجموعه ای از خانه های مردم هور راچبیشه وجمع آنها را چبایش می گویند که واژهای عربی است ویا شاید واژه ای سومری باشد هرچه هست هنوز این واژه برای مردم عرب مفهوم خانه های هور را می دهد ومردم عرب با دشداشه های سفید وچفیه وعقال ولبخندی همیشگی را به یادمی آورد مردمی که جزءزندگی ساده وسط هور وحفاظت گاومیش های خود توقع دیگری ندارند.

بیت القصب نیاز به کولر ووسایل خنک کننده نداردچون طریقه ساخت آن به گونه ای است که هوادرمیان آن ردوبدل می شودوجریان هوا باعث خنک شدن هوای درون بیت القصب می شود.

درون بیت القصب را با قالی های دست باف زنان عرب فرش می کنند که پر از نقوش ورموز باستانی است که معمولا این قالی ها به عرض 1متر وطول 2تا 5 متر است که درحاشیه بیت القصب پهن می شوند ووسط بیت القصب برای موقد(آتشدان)یا منقل خالی می ماند تا قهوه عربی وچای قوری تازه درآن آماده شود ...که قهوه درمیان مردم عرب از گذشته های دور جایگاه ورسم خاص دارد وکسی که دله(ظرف قهوه،قهوه جوش)را برای تعارف به میهمان برمی داردباید دله را دردست چپ وفنجان را دردست راست بگیرد تا با دست راست قهوه را تعارف کند ومهمان نیز فنجان را با دست راست می گیرد وپس از خوردن می بایست فنجان را به نشانه کافی بودن تکان دهد که این تکان دادن رسمی قدیمی درمیان مردم عرب است، چون درمجالس مردم عرب اگر شیخ یا شخص محترمی درحال سخن گفتن است به احترام او دیگران نباید سخن بگویند به این دلیل تعارف قهوه با اشاره صورت می گیرد.

بیت القصب نماد مهمان نوازی مردم عرب هور وجزء قدیم ترین سبک خانه سازی بشر است که می بایست درحفظ سبک ساخت آن تلاش های بیشتری صورت بگیرد......



حسین فرج الله (ابو عرفان)/شوشتر

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

بيت القصب؛خانه هايی از نی

<-Text2->

:: بازدید از این مطلب : 570
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 31 فروردين 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : علی صیفوری

تقرير اللقاء الأوّل لمجموعة الإصلاح العشائري في الأهواز

 

قامت مجموعة من النخبة تحت عنوان الإصلاح العشایري بسلسلة لقاءات مع عدد من الشخصیات الإجتماعیة في مختلف مدن و قری الأهواز.

مجموعة الإصلاح العشائري في الأهواز ، قامت ممثلة بأفرادها بضرورة التغيير و الإصلاح في تقاليد النظام القبلي ، بزيارة للشيخ جاسم الصرخي شيخ عشيرة الصرخة في مضيفه الواقع في قرية الصرخة في طريق مصفى السکّر شمال الأهواز ، بعد أن استکملت اجتماعاتها التشاورية و نقاشاتها الفکرية التي رسمت خطة عمل واضحة المعالم لمشروع الإصلاح والتغيير عن طريق اللقاء مع الوجهاء و مناشدتهم بدعم المشروع عبر التنوير و التوعية و سلطة الکلمة الطيبة.

فکانت الإنطلاقة العملية الأولى مساء يوم الإثنين ١٦/ ١/ ٩٥، حيث اتجّه طاقم المجموعة يحدوه الأمل ويدفعه الإخلاص نحو اللقاء مع الشيخ المتواضع المعتدل جاسم الصرخي.
للرجل مواقف إصلاحية مشرّفة في تخفيف الأعباء عن أبناء جلدته سنأتي على ذکرها في ثنايا هذا التقرير .

تمّ اللقاء في جوّ مفعم بالإيجابية و روح المحبة والتفاؤل بالاصلاح وقد افتتح بقراءة مبارکة من القرآن الکريم تلاها أحد الإخوة الأکارم على مسامع الحضور ليبارک الله تعالى في اللقاء الأول .

ثم تفضل الشيخ عباس الصاکي بکلمة تنويرية تمهيدية تطرّق فيها إلى أهمية الإصلاح من منظور الدين الاسلامي و الأحاديث الشريفة .

تکلّم بعده الشيخ عبدالرزاق بوعذار وسلّط الضوء على أهداف المجموعة و آليّات عملها الإصلاحي وتحدّث عن هواجس المجموعة وأفکارها المتنورة التي تهدف إلى معالجة و محاربة الظواهر السلبية المنتشرة بين العشائر العربية في الأهواز وناشد في ختام کلمته الشيخ جاسم الصرخي بالتفاعل و التعاون مع الحلّ المقترح للمجموعة بالتفضل بعدم تناول الطعام في الفواتح و نشر هذه الثقافة بين أفراد عشيرته و الإلتزام بها من باب « من سنّ سنّة حسنة کان له أجرها و أجر من عمل بها» لتقلّ تکاليف الطعام بالتدريج و تنتشر هذه الثقافة بين کافة شرائح المجتمع،لأنّ التغيير في العادات والتقاليد العشائرية ، يتطلّب الصبر و النفس الطويل و نشر الوعي والإلتزام الشخصي بمبادئ الإصلاح.

ثمّ تکلّم بعده الشيخ جاسم الصرخي المتواضع ليقول في مستهلّ کلامه :
«أنا خادم الصرخة و لست بشيخهم» و واصل حديثه منوّهاً و مشيداً بدور الطبقة المثقفة و الواعية في الاضطلاع بهموم المجتمع والإمساک بزمام المبادرات الإصلاحية لخدمة أبناء جلدتنا وصياغة مستقبل أفضل للأجيال ، و قد أعلن بصريح العبارة، موافقته و تفاعله و تعاونه الکامل
مع مقترحات مجموعة الإصلاح العشائري .

حيث يمکن تلخيص الخطوات الإصلاحية للشيخ جاسم الصرخي
في الفقرات التالية :

١- موافقة الشيخ جاسم الصرخي على عدم تناول الطعام في الفواتح و قد ذکر أنّه شخصياً و برفقة عشيرته ملتزمون بهذه الثقافة منذ أعوام عديدة .

٢- ذکر الشيخ أنه تمکّن من إقناع أفراد عشيرته و سائر العشائر القاطنة في مسير مصفى السکّر بعدم طبخ المفطّح في الفواتح منذ ثلاثة أعوام و قد لقيت هذه الفکرة القبول الواسع و تمّ تطبيقها منذ ذلک الوقت .

٣- ذکرالشيخ أنه تمکّن من إسقاط طعام الأربعين و الاکتفاء بتقديم الشاي والقهوة و قراءة القرآن الکريم و المحاضرة المنبرية .

٤- ذکر الشيخ أنه مقتنع بفکرة وضع المنبرالحسيني کبديل للزيان دفعاً للفتن و الحزازات و المشاکل المترتبة على هذا التقليد العشائري المثير للکثير من الفتن والفخفخة القبلية .

٥- تقبّل الشيخ جاسم الصرخي أن يرافق المجموعة في لقاءاتها القادمة مع سائر الشيوخ و الوجهاء لطرح المبادرات الإصلاحية .

٦- تقبّل الشيخ أن يستخدم نفوذه الاجتماعي للسماح بأفراد المجموعة بأن يتکلموا و يطرحوا أفکارهم في مجالس الفاتحة و کذلک الأفراح في مسير مصفى السکّر أو لدى أيّ عشيرة أخرى تربطه بها علاقات طيبة .

ثم طرح الإخوة الحاضرون ملاحظاتهم و وجهات نظرهم حول الموضوع و أعربوا عن بالغ شکرهم و امتنانهم للشيخ جاسم الصرخي على تفضّله باستقبال المجموعة والاستماع لأفکارها بل و تفاعله و تعاونه و رحابة صدره و تشجيعه للمجموعة و دعمه الکبير للأفکار الإصلاحية التي تطرحها الطبقة المثقفة في ربوع الأهواز .

<-Text2->

:: بازدید از این مطلب : 382
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : دو شنبه 23 فروردين 1395 | نظرات ()